اکثر اوقات برایمان پیش آمده که هنگام پخش اخبار ورزشی به افراد موفق و اسطوره در حوزه ی ورزش نگاه کرده و از خود پرسیده ایم که چه عاملی آنان را تا این حد موفق کرده است؟ آیا عنصر تلاش به تنهایی برای رسیدن به این موفقیت کافی است؟ آیا استعدادهای درونی و ذاتی در این موفقیت دخیل بوده است یا خیر؟ در این مقاله خواهیم آموخت که علاوه برعنصر تلاش ، داشتن هوش جسمی و تقویت آن نیز تاثیر بسزایی در رسیدن ورزشکاران موفق به هدفشان داشته است. پس در ادامه با ما همراه باشید.

هوش جسمی-حرکتی چیست؟

بهره گیری از هوش جسمی و تقویت آن به ما امکان می دهد تغییرات مستقیمی را در معماری ذهنی، عاطفی و فیزیولوژیکی خود ایجاد کنیم. این به نوبه خود به ما امکان می دهد به طور طبیعی مهارت ها و ویژگی های فعلی را تقویت کنیم و در عین حال مهارت های جدید را به دست آوریم. ما می توانیم از این مهارت های جدید بهره ببریم. بدون دردسر، درست همانطور که به آنهایی که در حال حاضر داریم دسترسی پیدا می کنیم. مهمتر از همه، این به ما امکان می دهد تا ارتباط خود را با مرکز، منبع اعتماد، هدف، تعادل، انگیزه و رفاه خود دوباره برقرار کنیم.

نوروپلاستیسیته، توانایی مغز برای تغییر و انطباق، هسته اصلی پارادایم هوش فیزیکی است. رویکرد منحصر به فرد ما از روابط متقابل قوی ذهن و بدن استفاده می کند و به توانایی بدن فیزیکی برای تحریک، شکل دادن و تغییر الگوهای ذهنی ما کمک می کند. با بهره گیری از خواص پلاستیک ذاتی مغز، از حرکت فیزیکی ساختاریافته برای ایجاد تغییر استفاده می کنیم. هوش فیزیکی ما به اهرمی تبدیل می شود که پایه جدیدی برای مجموعه ای از مهارت های حیاتی ایجاد می کند که بر عملکرد ذهنی، وضوح فکر و خلاقیت ما تأثیر می گذارد. توانایی ها، استقامت، خودآگاهی و کنترل هیجانی.

 

هوش فیزیکی می‌تواند حتی بیشتر از IQ و EQ اهمیت داشته باشد، زیرا به ما کمک می‌کند محدودیت‌ها را برطرف کنیم و به روشی سازنده تکامل پیدا کنیم. هوش فیزیکی هوشی را که ما در محل کار و زندگی خود به ارمغان می آوریم بازتعریف می کند. ما این فرصت را داریم که زندگی خود را متحول کنیم و به ما فرصتی برای زندگی از ستونی از قدرت، لذت بردن از اوج عملکرد، تعادل عاطفی و رسیدن به رضایت شخصی و حرفه ای را می دهیم.

اهمیت هوش جسمی-فیزیکی در چیست؟

اهمیت این هوش از آن جهت است که ما بسیاری از کارهای خود را با جسم و فیزیک خود انجام می دهیم. اگر شغل و حوزه ی فعالیت ما نیز ، حوزه ی ورزش باشد ، اهمیت این هوش دو چندان خواهد شد.

هوش فیزیکی ما ذاتی شبکه ای از الگوهای ذهنی، عاطفی و فیزیکی مغز و بدن ما است که ویژگی ها و تجربیات زندگی ما را در خود جای داده است. از این جهت ، افرادی که دارای هوش جسمی-فیزیکی بالایی هستند ، آگاهی بیشتری نسبت به جسم و فیزیک خود دارند. این افراد علائم بیماری را پیش از آنکه بیماری ظهور کند ، درک می کنند و درصدد درمان آن برمی آیند. حتی اگر هدف این دسته از افراد در حوزه ی ورزش پیگیری شود ، کسانی که هوش فیزیکی بالایی دارند ، می دانند که در چه زمینه ای از ورزش استعداد ذاتی دارند. این تشخیص درست منجر به تبدیل شدن افراد به ستاره های ورزش می شود. ورزشکاران مشهوری همچون مسی ، رونالدو ، فدرل ، لبرن جیمز و.. از توانمندی جسمی خود آگاه بودند که به ستاره هایی درخشان در حوزه ی ورزش تبدیل شدند.

 

تاثیر هوش جسمانی بر روی هوش های چندگانه:

همان طور که می دانیم هوش جسمانی جزو هوش های چندگانه به شمار می رود. ولی چیزی که در این بخش مدنظر ما می باشد ، تاثیر آن بر سایر هوش ها می باشد. نظریه ی هوش چندگانه بیان می کند که  انسان دارای هشت هوش مختلف می باشد. که عبارتند از : هوش منطقی-ریاضی ، هوش هیجانی ، هوش جسمی ، هوش طبیعت گرا، هوش موسیقیایی ، هوش تصویری-فضایی ، هوش درون فردی ، هوش برون فردی ، هوش کلامی

در بین تمام مهارت های ذهنی ذکر شده فقط هوش جسمی است که استقلال بیشتری نسبت به مغز دارد.

نمی توان به صورت دقیق بیان کرد که هوش جسمانی بر روی کدام یک از هوش ها تاثیر جدی تری دارد و در موارد زیر به صورت خلاصه به تعدادی از آن ها می پردازیم.

تاثیر هوش جسمی بر هوش ریاضی:

همان طور که می دانیم هوش جسمی با ورزش و تحرک جسمی ارتباط تنگاتنگ و نزدیکی با یکدیگر دارند. زمانی که شما برای تقویت هوش جسمانی خود به فعالیت های ورزشی می پردازید ، ضربان قلب و آهنگ سرعت تنفستان افزایش می یابد. در نتیجه آهنگ خون رسانی  و اکسیژن رسانی به بخش های مختلف بدن ، من جمله  مغز افزایش چشمگیری پیدا می کند. این خون رسانی که با اکسیژن بیشتری برای مغز همراه است ، منجر به تقویت شبکه های عصبی و تقویت عملکرد مغز خواهد شد.

همچنین خونی که در بدن در حال گردش است ، حاوی مواد غذایی و قند می باشد. این مواد غذایی و قند در حکم سوخت برای موتور محرکه ی مغز به شمار می روند. با تقویت گردش خون و دفع مواد زائد از طریق تعریق بدن ، سلول های مغز عملکرد بهتری را تجربه خواهند کرد.

 

همچنین اگر کسی ورزش را به صورت حرفه ای دنبال کند ، برای تقویت عملکرد خود و یا شکست دادن حریف خود مجبور است که به راه ها و ایده های خلاقانه بیندیشد و این ایده ها را به ورطه ی آزمایش و خطا بکشاند. ایده ها را بازماید و از هر کدام که نتیجه ی بهتری می گیرد ، آن را برای خود به کار گیرد. خلق ایده های جدید و خلاقانه منجر به تشکیل اتصالات مغزی جدید و افزایش این اتصالات منجر به تقویت هوش و حافظه می شود. همچنین می دانیم که حل سوالات ریاضی نیاز به نگرشی جدید دارد ، به این معنا که باید به دنبال ایده های خلاقانه بگردیم. و این دقیقا همان چیزی است که فکر کردن به ایده های خلاقانه را تقویت می کند.

تاثیر هوش جسمی بر هوش هیجانی:

از آنجایی که یک از نتایج تقویت هوش هیجانی منجر به ترشح هورمون های شادی بخش همچون اندروفین و سروتونین در مغز می شود ، باید بدانیم که عمل ورزش کردن نیز دقیقا عمل مشابهی را انجام می دهد. چون که ورزش در اکثر موارد جزو فعالیت های تفریحی به حساب می آید. به این صورت که فعالیت های ورزشی منجر به حس شادابی و سرزندگی در فرد شده که در نتیجه ی آن هورمون های شادی بخش در مغز ترشح شده که این عمل به صورت متقابل منجر به تقویت هوش هیجانی می شود.

 

هوش جسمی-حرکتی در کودکان:

یکی از خاصیت های غیر قابل انکار دوران کودکی ، جنب و جوش های بیش از حد می باشد. گاهی این جنب و جوش ها به قدری زیاد می شود که منجر به عصبانیت اطرافیان مخصوصا پدر و مادر کودک می شود. این جنب و جوش را می توان بخشی از هوش جسمی و حرکتی کودک عنوان کرد. البته میزان هماهنگی جسم و فعالیت مورد نظر نیز ، فاکتوری ست که باید مهم شمرده شود. چون اگر هماهنگی وجود نداشته باشد ، آن حرکات صرفا حرکات اضافی و بازیگوشی های بی معنی به شمار می روند. بسیاری از والدین برای هماهنگ کردن این حرکات ، کودکان خود را به کلاس های ورزشی و موسیقی می فرستند. این کار می تواند اولین اقدام برای در مسیر درست قرارگرفتن این مهارت ذهنی به شمار برود.

کودکانی که در این مهارت ذهنی از استعداد بالایی برخوردارند ، بیشتر از طریق لمس کردن و ارتباط فیزیکی یاد می گیرند. برخلاف سایر کودکان که بیشتر نیاز به کلاس های آموزشی و معلم دارند.

 

اگر پدر و مادری کودک خود را کم تحرک و بی حوصله دیدند ، نباید تصور کنند که از هوش جسمی کمی برخوردار است و نباید به سمت فعالیت های فیزیکی برود. آن ها نمی دانند شاید با این کار خود ، استعداد کشف نشده ای را در درون او کشته اند. در صورتی که این استعداد نیاز به پرورش و آموزش دارد. البته کودکانی هم وجود دارند که فعالیت آن ها بیش از حد معمول می باشد که از آن به عنوان پیش فعالی یاد می شود. در ادامه به این بحث خواهیم پرداخت.

پیش فعالی چیست؟

پیش فعالی نوعی مشکل رفتاری می باشد که منجر به واکنش های ناگهانی ، اختلال در یادگیری و فعالیت های زیاد جسمی و فیزیکی در کودک می شود. این بیماری بیشتر در سنین کودکی تشخیص داده می شود ولی باید گفت که بزرگ سالان نیز از آن مصون نبوده و به آن مبتلا می شوند. البته بیشتر مشکلات این بیماری در بزرگسالی به ریشه ی این بیماری در سنین کودکی باز می گردد. این نوع اختلال رفتاری راه های درمان مختلفی دارد که راجب آن باید با پزشک خود مشورت کنید.

 

راه های تقویت هوش جسمی-فیزیکی:

 

1-هدفمند ورزش کنید.

مسلما ورزش کردن اولین راهی است که برای تقویت این نوع از هوش به ذهن خطور می کند. ورزش های منظم روزانه تاثیر بسزایی در رشد و تقویت این مهارت ذهنی خواهد داشت. اما منظور از ورزش هدفمند چیست؟ اگر شما ورزش را به عنوان ریل گذاری اصلی آینده ی خود در نظر گرفته اید ، باید با هدفی که در حوزه ی ورزش برای خود انتخاب کرده اید ، یک ورزش را انتخاب کرده و در آن حوزه ورزش های روزانه ی خود را دنبال کنید.

2-هنگام ورزش موسیقی گوش کنید.

همان طور که گفتیم هوش جسمی ، مهارتی ذهنی به شمار می رود که به هماهنگی جسم با فعالیت فیزیکی مدنظر اشاره دارد. وقتی که شما ورزش روزانه ی خود را همراه با موسیقی شروع کنید، ذهن شما در مسیری قرار می گیرد که بتواند فعالیت های شما را با موسیقی هماهنگ کند. یا به عبارت دیگر این کار نوعی تمرین هماهنگی به شمار می رود. همچنین موسیقی باعث آرام تر شدن ذهن و افزایش تمرکز خواهد شد.

 

3-نواختن موسیقی را بیاموزید.

در مورد قبل به این موضوع اشاره کردیم که گوش دادن به موسیقی منجربه هماهنگی جسم با موسیقی می شود. ولی مورد قبل تاثیر کمی بر روی مغز از نظر هماهنگی می گذارد. زمانی که شما موسیقی می نوازید ، باید جسم خود به ویژه انگشتان دست ، گوشها و حس شنیداری ، ساعد و بازوان را با موسیقی ای که می خواهید بنوازید ، هماهنگ کنید. اما قسمت مهم ماجرا جایی است که اجزای مختلف مغز شما نیز باید با یکدیگر هماهنگ شوند تا ریتم موسیقی خوب اجرا شود. تکرار این عمل منجر به هماهنگی هر چه بیشتر این اجزا و در نهایت تقویت هوش (جسمی) و افزایش ضریب هوشی خواهد شد.

4-در طبیعت به فعالیت ورزشی بپردازید.

وجود انسان به دلیل عواطف و احساسات نزدیکی زیادی به طبیعت دارد به گونه ای که حضور در این فضا باعث نشاط و سرزندگی انسان می شود. ورزش در طبیعت باعث می شود که هوای تمیز وارد ریه ها و سپس سلول ها شود. همچنین حضور در طبیعت منجر به تقویت هوش طبیعت گرایانه که یکی از هوش های چندگانه می باشد ، شود. در زمانی که در طبیعت حضور دارید ، سعی کنید به کوهنوردی و صحرا نوردی بپردازید. زیرا به تقویت قوای جسمانی بسیار کمک می کند.

 

5- به فعالیت های هنری بپردازید.

شرکت در فعالیت های هنری منجر به هماهنگی بیشتر ذهن و بدن می شود. زمانی که شما به بازیگری در تئاتر ، سینما و یا حتی بازی پانتومیم مشغول می باشید ، برای انتقال بهتر حس و حال موقعیتی که آن نقش بر عهده دارد ، مجبور هستید تا از حرکات بدن نیز استفاده کنید. فعالیت های هنری بیش از سایرین نیازمند این توانایی هستند.

 

6- به یادگیری مهارت های فنی و ابزاری بپردازید.

همان طور که می دانیم هوش جسمی و حرکتی با لمس کردن و فعالیت های فیزیکی تقویت می شود. زمانی که شما ابزار به دست می گیرید و مشغول فعالیتی فنی می شوید ، مغز شما آن ابزار و ابعاد مختف آن را به ذهن می سپارد. این کار منجر به گسترده ترشدن  دایره ی خلاقیت ذهن و کنجکاوی آن می شود. ضمن اینکه یادگیری یک مهارت جدید منجر به افزایش ضریب هوشی و تقویت هوش و حافظه می شود.

نتیجه گیری:

در این مقاله به کلیت و چیستی و اینکه چگونه می توانیم هوش جسمی را تقویت کنیم ، پرداختیم. یادمان باشد هر چیزی بیشتر از آنکه فقط با دیدن و نوشتن برایمان حل و فصل شود ، با عمل و حرکت به مقصد نهایی خود می رسد. پس برای تبدیل شدن به یک ستاره در دنیای واقعی باید عمل را به کار بگیریم.

ضمنا باید بدانیم که تقویت هوش جسمی به مکالمه و ارتباط بهتر ما با اطرافیان نیز تاثیر زیادی می گذارد. معمولا افراد ورزشکار از اعتماد به نفس بالایی برخوردارند ، که این موضوع برمعاشرت و گفت و گو هایشان نیز تاثیر مثبت زیادی دارد.