نشان فیلدز چیست؟

نشان فیلدز یکی از معتبرترین جوایز علمی دنیا میباشد که هر چهار سال یکبار توسط کنگره جهانی ریاضیات به ریاضی دانان جوان که دستاوردی در ریاضیات داشته باشند اعطا میشود.

این جایزه هر چهارسال یکبار به دو، سه یا چهار ریاضی دان زیر ۴۰ سال اهدا میشود.
این نشان دارای جایزه ای به ارزش ۱۵ هزار دلار کانادا میباشد و نام نشان فیلدز برگرفته از نام جان چارلز فیلدز ریاضی دان معروف کانادایی میباشد که برای ایجاد این جایزه نقش مهمی را ایفا کرد.
این نشان اولین بار در سال ۱۹۳۶ میلادی به دو شخص با نام های لارس آلفورس و جس داگلاس اهدا شد.
از سال ۱۹۵۶ این جایزه میتواند به چهار نفر از ریاضی دانان برجسته تغلق بگیرد.
تاکنون ۵۵ جایزه فیلدز به افراد مختلف از سال ۱۹۳۶ اعطا شده است.

تا قبل از سال ۲۰۱۴ هیچ زنی موفق به برنده شدن جایزه فیلدز نشده بود و مریم میرزاخانی نه تنها اولین ایرانی، بلکه اولین زنی است که موفق به دریافت این جایزه شده است.

تاریخچه نشان فیلدز

نشان فیلدز (نیزه‌های نشان فیلدز) یا نشانهای میدانی فیلدز (Field’s Medals) جوایزی برجسته در ریاضیات هستند که به صورت سه سالانه توسط انجمن ریاضیاتی آمریکا (American Mathematical Society) اهدا می‌شوند. این جایزه به افتخار رابرت الیاس نشان فیلدز، ریاضی‌دان کانادایی، نامگذاری شده است که در پایان جنگ جهانی دوم این ایده را مطرح کرد.

تاریخچه نشان فیلدز به دهه ۱۹۳۰ برمی‌گردد، زمانی که رابرت ایپلتون فیلدز، یکی از بنیانگذاران جامعه ریاضیاتی آمریکا، در وصیت‌نامه‌ای خواستار تأسیس جایزه‌ای برای تشویق و تکریم ریاضی‌دانان جوان شد. پیرو این وصیت‌نامه، هیئتی متشکل از عضوان جامعه ریاضیاتی آمریکا تشکیل شد تا شرایط و معیارهای اهدای نشان فیلدز را تعیین کند.

در سال ۱۹۳۶، انجمن ریاضیاتی آمریکا اعلام کرد که نشان فیلدز به چهار ریاضی‌دان موفق تحت سن ۴۰ سال اهدا خواهد شد، پس از هر چهار سال. این اعلامیه در سال ۱۹۳۸ به اجرا درآمد و اولین جایزه نشان فیلدز در سال ۱۹۳۸ به چهار ریاضی‌دان برجسته اهدا شد. از آن زمان به بعد، هر سه سال یک دوره جدید از نشان فیلدز برگزار می‌شود و ریاضی‌دانان برتر از سراسر جهان به عنوان برندگان این جایزه معرفی می‌شوند.

نشان فیلدز به عنوان یکی از بالاترین و برجسته‌ترین جوایز در زمینه ریاضیات شناخته شده است و به عنوان “نوبل ریاضیات” شناخته می‌شود. این جایزه به ریاضی‌دانانی اهدا می‌شود که به واسطه کشف‌ها و پیشرفت‌های خلاقانه و برجسته‌ای در زمینه ریاضیات، به توسعه علم ریاضیات و جامعه علمی کمک کرده‌اند.

ارزش نشان فیلدز:

نشان فیلدز یکی از بالاترین و معتبرترین جوایز در زمینه ریاضیات است و دارای ارزش بسیار بالایی می‌باشد. ارزش نشان فیلدز به چندین جهت قابل بررسی است:

• اعتبار علمی: نشان فیلدز به عنوان جایزه‌ای برجسته در زمینه ریاضیات، به ریاضی‌دانانی اهدا می‌شود که با کشف‌ها و پیشرفت‌های خود به توسعه و پیشبرد علم ریاضیات کمک کرده‌اند. در نتیجه، برندگان این جایزه به عنوان بزرگترین نخبگان و برترین ریاضی‌دانان در جهان شناخته می‌شوند و اعتبار عالی در جامعه علمی دارند.
• تشویق استعدادهای جوان: نشان فیلدز تأثیر قوی در تشویق جوانان با استعداد به تحصیل و پیشرفت در ریاضیات دارد. این جایزه به عنوان یک الگوی الهام‌بخش برای نسل‌های آینده از ریاضی‌دانان، انگیزه و اعتماد به نفس بیشتری را در برنامه‌ریزی و تحقق آرزوهای ریاضی‌شان به وجود می‌آورد.
• ارتباط با جوایز معتبر دیگر: نشان فیلدز به عنوان “نوبل ریاضیات” شناخته می‌شود و به عنوان یکی از جوایز برجسته در جامعه علمی و اجتماعی مورد توجه است. این جایزه همبستگی و ارتباطی معنادار با جوایز مشهور دیگری مانند جوایز نوبل وجود دارد و به عنوان بالاترین درجه افتخار و تقدیر در زمینه ریاضیات تلقی می‌شود.
• ارزش مالی: از لحاظ مالی، نشان فیلدز هیچ جایزه نقدی ندارد. اما در عوض، برندگان این جایزه از لحاظ شهرت، اعتبار و فرصت‌های حرفه‌ای بسیار بزرگی بهره‌مند می‌شوند که می‌تواند تأثیر مثبت بسیاری بر رونق حرفه‌ای و شغلی آنها داشته باشد.

به طور خلاصه، نشان فیلدز ارزش فراوانی از لحاظ علمی، تشویق استعدادهای جوان، ارتباط با جوایز برجسته دیگر و ارزش مالی دارد. این جایزه نشانگر برتری و عظمت در حوزه ریاضیات است و در جامعه علمی جهانی تأثیر قوی دارد.

چه معیارهایی برای اهدای نشان فیلدز وجود دارد؟

برای اهدای نشان فیلدز، معیارهای خاصی وجود دارد. این معیارها عبارتند از:

سن: برندگان نشان فیلدز باید زیر ۴۰ سال سن داشته باشند. این معیار به عنوان یک محدودیت سنی در نظر گرفته شده است تا افراد جوان و با استعداد را تشویق به پیشرفت در ریاضیات کند.
عملکرد برجسته: برندگان نشان فیلدز باید به واسطه کشف‌ها، دستاوردها و پیشرفت‌های برجسته‌ای در زمینه‌های مختلف ریاضیات، به توسعه و پیشبرد علم ریاضیات کمک کرده باشند. این معیار به میزان تأثیر و ارزش علمی کارها و دستاوردهای ریاضی‌دانان توجه می‌کند.
تنوع تخصص‌ها: نشان فیلدز به ریاضی‌دانانی اهدا می‌شود که در زمینه‌های مختلف ریاضیات، از جمله آنالیز، هندسه، آلجبر، توپولوژی و …، دستاوردهای برجسته‌ای داشته باشند. این معیار به تنوع و چشم‌انداز وسیعی که ریاضی‌دانان در زمینه‌های مختلف ریاضیات را دارند، توجه می‌کند.
تأثیر بر ریاضی‌دانان جوان: برندگان نشان فیلدز باید تأثیر بزرگی در جامعه ریاضی‌دانان جوان داشته باشند و برای آنها الگوی الهام‌بخش باشند. این معیار به اهمیت انتقال دانش و تجربیات به نسل‌های آینده از طریق آموزش و راهنمایی تأکید می‌کند.

اهدای نشان فیلدز توسط یک کمیته انتخابی بین‌المللی انجام می‌شود که اعضای آن بر اساس معیارهای فوق، به بررسی دستاوردها و کارنامه ریاضی‌دانان نامزد در طول دوره‌ای از زمان مشخص می‌پردازند و نهایتاً برندگان را اعلام می‌کنند.

چه روشی برای انتخاب برندگان نشان فیلدز وجود دارد؟

انتخاب برندگان نشان فیلدز توسط یک کمیته انتخابی بین‌المللی انجام می‌شود. این کمیته از ریاضی‌دانان برجسته و متخصص از سراسر جهان تشکیل شده است. روش انتخاب برندگان به صورت محرمانه و در چند مرحله انجام می‌شود. در زیر به برخی از مراحل انتخاب برندگان اشاره می‌کنم:

۱. نامزدهای احتمالی: در این مرحله، ریاضی‌دانان متخصص و برجسته از سراسر جهان، نامزدهایی را برای دریافت نشان فیلدز پیشنهاد می‌دهند. این نامزدها باید معیارهایی مشخص را که برای اهدای نشان فیلدز لازم است، برآورده کنند.

۲. بررسی پرونده‌ها: کمیته انتخابی پرونده‌های نامزدها را بررسی کرده و به بررسی دقیق‌تر دستاوردها، مقالات، کتاب‌ها و سابقه کاری آنها می‌پردازد. این مرحله معمولاً گسترده و جزئی است و نیاز به ارزیابی دقیق و جامع دارد.

۳. مصاحبه و ارزیابی: در برخی موارد، کمیته ممکن است تصمیم بگیرد با برخی از نامزدها مصاحبه کند تا بیشتر با دستاوردها، رویکردها و تحقیقات آنها آشنا شود. همچنین، ارزیابی‌های مستقل نیز ممکن است برای ارزیابی عملکرد و ارزش نامزدها صورت بگیرد.

۴. تصمیم‌گیری و اعلام نتیجه: پس از بررسی دقیق نامزدها و ارزیابی‌های مختلف، کمیته انتخابی تصمیم نهایی خود را در مورد برندگان نشان فیلدز می‌گیرد. این تصمیم معمولاً توسط رای‌گیری اعضا یا از طریق توافق کمیته انتخابی اتخاذ می‌شود. سپس نتایج به صورت رسمی اعلام می‌شود.

مهم است به ذهن داشت که روش دقیق و جزئیات فرایند انتخاب برندگان نشان فیلدز به دلایل محرمانگی و حفظ اعتبار جایزه، ممکن است محدود و در دسترس عموم قرار نگیرد.

آیا کمیته انتخابی همیشه با تمام نامزدها مصاحبه می‌کند؟

خیر، کمیته انتخابی نه همیشه با تمام نامزدها مصاحبه می‌کند. مصاحبه مستقیم با نامزدها معمولاً در مرحله‌های پیشرفته‌تر انتخاب برای بررسی دقیق‌تر صورت می‌گیرد. بسته به تعداد نامزدها و میزان بررسی کارها و دستاوردها، کمیته ممکن است تصمیم بگیرد فقط با برخی از نامزدها مصاحبه کند.

مصاحبه معمولاً به منظور بهبود درک کمیته از رویکردها، مفاهیم و تحقیقات نامزدها انجام می‌شود. این مصاحبه‌ها می‌توانند به صورت مستقیم روبرویی حضوری با نامزد، مصاحبه تلفنی یا مصاحبه آنلاین انجام شوند. هدف از مصاحبه، به دست آوردن اطلاعات بیشتر و بررسی عمیق‌تر نامزدها در مورد رویکردها، تحقیقات، نتایج و اهمیت آن‌هاست.

مهم است به یاد داشت که مصاحبه تنها یکی از مراحل انتخاب برندگان نشان فیلدز است و تصمیم نهایی کمیته بر اساس بررسی‌های کامل و جامع از تمامی جنبه‌های علمی نامزدها اتخاذ می‌شود.

چه معیارهایی برای انتخاب نامزدها در نظر گرفته می‌شود؟

معیارهای انتخاب نامزدها برای نشان فیلدز ممکن است متنوع باشد و بسته به حوزه و موضوع نشان مورد نظر متفاوت باشد. اما در کل، معیارهای زیر معمولاً در انتخاب نامزدها در نظر گرفته می‌شوند:

• دستاوردهای علمی: این شامل مقالات علمی، کتاب‌ها، پژوهش‌ها، نوآوری‌ها و سایر دستاوردهای علمی است که نامزد در طول زمان کسب کرده است. ارزیابی کیفیت و اهمیت این دستاوردها در برابر جامعه علمی و تأثیر آنها بر رشد و تکامل حوزه مربوطه از جمله معیارهای مهم است.
• تأثیر و ارجاعات: ارجاعات و تأثیر نامزدها در جوامع علمی و صنعتی نیز معیاری مهم در انتخاب نامزدهاست. تعداد ارجاعات، سطح تأثیر و شهرت نامزد در حوزه مورد نظر از جمله عواملی است که بررسی می‌شود.
• سابقه کاری: سابقه کاری نامزد، تجربه و تخصص کاری در حوزه مورد نظر را شامل می‌شود. این شامل سمت‌ها و مسئولیت‌های علمی، صنعتی و مدیریتی در دانشگاه‌ها، مؤسسات تحقیقاتی و صنعت است.
• نوآوری و خلاقیت: قدرت خلاقیت و نوآوری نامزد در حل مسائل پیچیده و ارائه راهکارهای جدید نیز معیار مهمی است. این شامل ایده‌پردازی، طراحی آزمایش‌های نوآورانه و ابداعات علمی است.
• تأثیر اجتماعی: تأثیر نامزد در جامعه و کمک به حل مسائل اجتماعی و بشردوستانه نیز ممکن است در انتخاب نامزدها مد نظر قرار گیرد. این شامل فعالیت‌هایی مانند آموزش، رهبری، خدمات انسانی و اثرگذاری در جوامع محلی و جهانی است.

معیارهای بالا تنها برخی از معیارهای مهمی هستند که در انتخاب نامزدها برای نشان فیلدز مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین، ممکن است بر اساس حوزه و موضوع نشان، معیارهای دیگری نیز در نظر گرفته شوند.

آیا دانشمندان ایرانی نشان فیلدز را دریافت کرده اند؟

معیارهای انتخاب نامزدها برای نشان فیلدز ممکن است متنوع باشد و بسته به حوزه و موضوع نشان مورد نظر متفاوت باشد. اما در کل، معیارهای زیر معمولاً در انتخاب نامزدها در نظر گرفته می‌شوند:

• دستاوردهای علمی: این شامل مقالات علمی، کتاب‌ها، پژوهش‌ها، نوآوری‌ها و سایر دستاوردهای علمی است که نامزد در طول زمان کسب کرده است. ارزیابی کیفیت و اهمیت این دستاوردها در برابر جامعه علمی و تأثیر آنها بر رشد و تکامل حوزه مربوطه از جمله معیارهای مهم است.
• تأثیر و ارجاعات: ارجاعات و تأثیر نامزدها در جوامع علمی و صنعتی نیز معیاری مهم در انتخاب نامزدهاست. تعداد ارجاعات، سطح تأثیر و شهرت نامزد در حوزه مورد نظر از جمله عواملی است که بررسی می‌شود.
• سابقه کاری: سابقه کاری نامزد، تجربه و تخصص کاری در حوزه مورد نظر را شامل می‌شود. این شامل سمت‌ها و مسئولیت‌های علمی، صنعتی و مدیریتی در دانشگاه‌ها، مؤسسات تحقیقاتی و صنعت است.
• نوآوری و خلاقیت: قدرت خلاقیت و نوآوری نامزد در حل مسائل پیچیده و ارائه راهکارهای جدید نیز معیار مهمی است. این شامل ایده‌پردازی، طراحی آزمایش‌های نوآورانه و ابداعات علمی است.
• تأثیر اجتماعی: تأثیر نامزد در جامعه و کمک به حل مسائل اجتماعی و بشردوستانه نیز ممکن است در انتخاب نامزدها مد نظر قرار گیرد. این شامل فعالیت‌هایی مانند آموزش، رهبری، خدمات انسانی و اثرگذاری در جوامع محلی و جهانی است.

معیارهای بالا تنها برخی از معیارهای مهمی هستند که در انتخاب نامزدها برای این نشان مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین، ممکن است بر اساس حوزه و موضوع نشان، معیارهای دیگری نیز در نظر گرفته شوند.

آیا جایزه فیلدز در زمینه های دیگر هم وجود دارد؟

جواب این سوال بله است ، جایزه فیلدز در زمینه های مختلفی همچون شیمی، فیزیک، پزشکی، اقتصاد، علوم کامپیوتر، علوم اجتماعی، علوم انسانی و ادبیات و صلح اعطا میشود.