خلاقیت چیست:

تمامی ما با واژه “خلاقیت” آشنایی داریم؛ ولی مفهوم این واژه چیست؟ آیا تا به حال به معنای این واژه دقت کرده اید؟ چه ویژگی هایی در فرد باعث میشود آن را خلاق بنامیم؟ خلاقیت یا آفرینندگی توان خلق چیز ها و راه های نو است؛ راه کار جدید برای حل یک مسئله، یک دستگاه و یا روش جدید و یا حتی خلق یک اثر هنری جدید را میتوان نشانه وجود خلاقیت در یک فرد دانست.

خلاقیت چند بعدی است و نمیتوان آن را در یک محدوده ثابت معرفی کرد. بیشتر مردم خلاقیت را، یک نو آوری فناورانه و یا یک مدل کسب کار نو آورانه تعریف میکنند درحالی که محدوده خلاقیت خیلی وسیع تر از این حرفاست. اصلی ترین رکن خلاقیت، متمایز فکر کردن است. در ادامه به توضیح و برسی انواع خلاقیت و راه های فعال سازی آن در مغز میپردازیم. از این که ما را در این مسیر همراهی میکنید، صمیمانه سپاس گذاریم…

انواع خلاقیت:

خلاقیت همانند هر چیز دیگری دارای دسته بندی هایی است. این مهرات در حوزه های مختلف دارای نعریف های مختلفی است که اساس آن ها یکی است. در ادامه قصد داریم شما را با حوزه های مختلف خلاقیت آشنا کنیم . با ما همراه باشید…

• خلاقیت کلامی
• خلاقیت داستان گویی
• خلاقیت مکانیکی
• خلاقیت تجسمی

خلاقیت کلامی:

این خلاقیت بخش بزرگی از زندگی هر فردی را شامل میشود. افرادی که در این نوع از خلاقیت ، فعالیت بیشتری دارند، نویسنگان و شاعران قابلی خواهند شد. چنین افرادی توانایی این را داند که اتفاقات و حوادث را به صورت داستان و یا سرود شعر، بیان کنند. چنین افرادی در سخن گفتم بسیار مهرات دارند به گونه ای که میتوانند افراد را به راحتی قانع کنند.

خلاقیت در داستان گویی:

افرادی که دارای چنین خلاقیتی هستند، اتفاقات و خاطرات خود و یا حتی تخیلاتشان را به بهترین شکل میتوانند به داستان تبدیل کرده به گونه ای که افراد زیادی مجذوب آن داستان شوند. این افراد در بیان احساسات بالاخص هنگام داستان گفتن بسیار مهارت دارند. اگر دقت کرده باشید افرادی که چنین مهراتی را ندارند، بسیار کسل کننده داستان تعریف میکنند در حالی که افراد دارای این خلاقیت بسیار جذاب و زیبا داستان، خاطره و … را تعریف میکنند.

خلاقیت مکانیکی:

خلاقیت مکانیکی شامل تفکر و ایده های بشر برای اختراعات و … میشود. تمام اختراعات بشر از جمله ماشین، هواپیما، کامپیوتر و … از همین رفتار سر چشمه میگیرد. افرادی که دارای چنین رفتار خلاقی هستند، به اشیاء و چیز هایی که در اطراف آن ها وجود دارد ، به شکلی دیگر نگاه میکنند. افراد با استفاده از این مهارت باعث پیشرفت بشر میشوند و راه پیشرفت دانش را هموار تر میکنند.

خلاقیت تجسمی:

این نوع از رفتار خلاق در افراد به صورت اشکال، نماد ها و تصاویر به نمایش داده میشود. چنین افرادی به طور معمول به کار هایی همچون مجسمه سازی، طراحی، کارگردانی و … علاقمند هستند. این افراد توانایی این را دارند که تصاویری و پوزیشن های مختلفی را که در ذهن آنها است را به بهترین شکل نمایش بدهند. این افارد هوش بصری-تجسمی خوبی دارند و مهار فوق العاده در یادگیری مطلب از تصاویر دارند.

ویژگی های داشتن خلاقیت:

افراد دارای ذهن خلاق ویژگی هایی دارند که از افراد عادی آن ها را متمایز میکند. این ویژگی ها عبارت اند از:

• انرژی زیاد
• دیدگاه متفاوت از دیگران
• آگاهی و هوشیاری بالا
• اهمیت به تجربیات خود

انرژی زیاد:

افرد خلاق به دلیل این که همیشه ایده های نو در ذهن خود پرورش میدهند، افرادی پر انرژی میباشند. این افراد برای اجرایی کردن ایده های خود دست به هر کار میزنند. چنین افرادی برای اجرایی کردن ایده های خود به محیط هایی مثل یک اتاق ساکت یا طبیعت و یا … نیاز دارند.

دیدگاه متفاوت از دیگران:

محققین بر این باورند که داشتن یک ذهن خلاق مستلزم داشتم هوش بالایی است. اگر به شما بگوییم که یک فرد خلاق دارای چه ویژگی هایی است، احتمالا پاسخ دهید که هوش بالایی دارد. اما این امر همیشگی نیست به این معنا که افراد باهوشی را میتوان پیدا کرد که در زندگی خود هرگز خلاق نبودند.

داشتن هوش بالا برای داشتن خلاقیت امری لازم است ولی کافی نیست. افراد خلاق نسبت به اطراف خود دیدگاهی دارند که افراد معمولا ندارند. همین موضوع است که این افراد را از بقیه متمایز میکند.

آگاهی و هوشیاری بالا:

افراد خلاق نسبت به امورات و اتفاقات زندگی خود آگاه هستند. این افراد به دنبال فرصت ها هستند تا از آن ها به بهترین شکل ممکن بهره ببرند. این افراد میتوانند آینده را تصور کنند  نسبت به نیاز مردم در آینده آگاهی پیدا کنند . بسیاری از مردم ایده هایی دارند که هیچ وقت آنها را عملی نمیکنند و در زندگی روزمره خود از آن ها استفاده نمیکنند زیرا از شکست خوردن هراس دارند ولی افراد خلاق این ریسک پذیری را دارند که برای ایده هایی که در ذهن خود پروراندن بجنگند و از این که شکست بخورند هراسی ندارند. از این رو میتان افراد خلاق را ، افرادی ریسک پذیر دانست.

اهمیت به تجربیات خود:

بیشتر مردم در گزشته زندگی میکنند و هر لحظه حسرت موقعیت های پیش آمده در گزشته را میخورند بدونه این که از آن تجربه ای کسب کنند. این افراد به همین دلیل در زندگی خود هیچ گاه به موفقیت پایدار دستپابی پیدا نمیکنند. ولی در آن روی دیگر ماجرا، افراد خلاق با استفاده از تجربیاتی که در گذشته کسب کرده اند، اشتباهات قبلی را تکرار نمیکنند و این خود باعث میشود که روز به روز پیشرفت کنند.

این افراد در آینده زندگی میکنند؛ به این معنا که به عواقب کار هایی که میکنند فکر میکنند به به ندرت دچار اشتباه میشوند.

موانع خلاقیت

داشتن ذهن خلاق نیز مانند هر مسیری دارای موانعی میباشد. این موانع میتوانند باعث شوند که قابلیت خلاق بودن ذهن ما غیر فعال شود و از تمام مزایای داشتن ذهن خلاق محروم بمانیم. این موانع به طور کلی شامل:

• هراس از شکست
• عدم انعطاف پذیری
• شک داشتن به خود

هراس از شکست:

بیشتر ادم ها از ترس این که شگس بخورند خلاقیت خود را درون خود میکشند. ترس از شکست خوردن مهم ترین عاملی است که میتواند خلاقیت دورنی ما را نابود کند و ذهن ما را به یک ذهن رباتی تبدیل کند. اگر شما میخواهید ذهن خلاقی داشته باشید نباید به خود اجازه بدید که ترس از شکست خوردن شما را زمین بزند. به یک کودک فکرکنید، او برای این که بتواند راه رفتن را یاد بگیرد، هزار تا راه را امتحان میکند و هر هزار بار هم شکست میخورد. ولی او دست از تلاش بر نمیدارد تا این که بالاخره راه رفتن را یاد میگیرد.

عدم انعطاف پذیری:

به دور و اطراف خود نگاه کنید؛ بیشتر آدم هایی که میبینید در یک چهارچوب زندگی میکنند. این آدم ها در اطراف ذهنیت خود یک حصار کشیده اند و یک منطقه امن درست کرد اند و به هیچ وجه حاضر نیستند از این منطقه بیرون بیایند. چنین افردی در همان محدوده ای که قرار دارند ، خلاقیت خود را دفن میکنند . این افراد هیچ وقت در زندگی خود به موفقیت واقعی دستیابی پیدا نمیکنند و همیشه منتظر یک معجزه میمانند تا آن ها را از این وضع خرابی که هستند نجات دهد.

شک داشتن به خود:

وقتی که شما به توانایی های درونی خود شک دارید، هیچگاه نمیتوانید به خواسته های خود دستیابی پیدا کنید. این باور نشان میدهد که شخص دارای اعتماد به نفش پایینی است و به خود و توانایی های شگفت انگیزی که درون ن وجود دارد ایمان ندارد. چنین افرادی با خفه کردن ایده های خود درون ذهن خود ، خلاقیت ذاتی خود را داغون کرده.

راه های فعال کردن ذهنیت خلاق

برخی از دانشمندان و مققین بر این باور هستند که خلاقیت یک ویژگی ذاتی است و آن را نمیتوان ارتقاع داد. درحالی که برخی دیگر بر این باورند که خلاقیت یک ویژگی اکتسابی است و ژن و ژنتیک در بروز آن نقشی ندارد. نظر بیشتر پژوهشگران این حوزه بر این است که خلاقیت یک ویژگی اکتسابی هست که میتوان آن را با انجام تمرین هایی ارتقاع داد ولی در شدت بروز آن ،ژن ها نیز موثر هستند. در این قسمت قصد داریم شما را با روش هایی که موجب فعال شدن ذهنیت خلاق در افراد میشود، آشنا کنیم. در ادامه ما را همراهی کنید…

• کنجکاو باشید
• اعتماد به نفس خود را بالا ببرید
• غلبه بر نگرش های منفی
• از شکست نترسید
• خیال پردازی کنید
• افکار و ایده های خود را بنویسید

کنجکاو باشید:

یکی از مشهور ترین راه های افزایش خلاقیت، تقویت قوه کنجکاو بودن است. تا با حال به کودکان و رفتار آن ها توجه کرده اید؟ از آن جا که کودکان به دنبال شناخت دنیای پیرامون خود هستند، دائما در حال سوال پرسیدن هستند و برای شنیدن جواب، علاقه نشان میدهند.

کنجکاو بودن باعث میشود افراد برای دانستن مسائل مختلف، از خود ایده طاحی کنند. این خود باعث میشود که قوه خلاقیت آنها روز به روز افزایش پیدا کند.

اعتماد به نفس خود را بالا ببرید:

ایمان نداشتن به توانایی های خود باعث میشود که خلاقیت و ایده های جدیدمان را سرکوب کنیم. در واقع اعتماد به نفس را میتوان نوعی سپر برای داشتن ذهن خلاق دانست. شما باید به این موضوع توجه داشته باشید که شما دارای ویژگی ها و توانایی های منحصر بفردی هستید که هیچ کس آن ها را ندارد. هنگامی که شما اعتماد به نفس داشته  باشید، از بیان ایده های جدید خود ترسی ندارید. این موضوع خود باعث میشود که شما با ذهن باز تری بتوانید به قضایا نگاه کنید و این یعنی خلاقیت.

غلبه بر نگرش های منفی:

طبق مطالعات و پژوهش هایی که سال های اخیر روی این موضوع صورت گرفت، داشتن نگرش مثبت میتواند یکی از موثر ترین راه های افزایش خلاقیت باشد. به گفته این تیم پژوهشی، اگر کسی قصد داشته باشد کاری را انجام دهد که نیاز به داشتن خلاقیت است، باید در محیطی قرار بگیرد که از افکار و نگرش های مثبت اشباع شده باشد؛ در غیر این صورت به نتیجه نخواهید رسید.

از شکست خوردن نترسید:

بیشتر ایده های ناب و جدید تنها به دلیل ترس از عدم موفقیت و همچنین ترس از شکست خوردن عملی نمیشوند. بیشتر افراد از این که ایده آنها با شکست رو به شود هراس داند به همین دلیل ایده های خود را در ذهن خود دفن میکنند. شما یک بچه را در ذهن خود بیاد بیاورید. اگر این کودک از ترس این که بخورد زمین هرگز تمرین راه رفتن نکند، هرگز راه رفتن را یاد نخواهد گرفت؛ او پزیرفته است که زیمن خوردن به معنی تمام شدن کار نیست بلکه یک مرحله از کار است. به همین دلیل هیچ وقت از تلاش کردن دست نمیکشد.

شما نیز برای این که بتوانید به ترس خود غلببه کنید باید ماندد کودکان فکر کنید . یعنی شکست خوردن را مرحله و بخشی از بازی موفقیت بدانید. با داشتن این طرز فکر شما هیچگاه از تلاش کردن و خلق ایده های نو دست نخواعید کشید.

خیال پردازی کنید:

آدمی نسبت به دیگر موجودات زنده یک ویژگی منحصر بفرد دارد و آم داشتم معقوله ای به نام ذهن سیال است . وظیفه این قسمت از ذهن خیال پردازی است. تجربه نشان داده است افرادی بیشتر خیال پردازی میکنند، دارای ذهنیت خلاق بیشتری هستند. چنین افرادی د و مرزی در ذهن خود نمیشناسند و آزادانه به هر چیزی که بخواهند فکر میکنند، ایده پردازی میکنند و در نهایت آن را عملی خواهند کرد.

ای چنین افراد معمولا در جامعه دیوانه خطاب میشود ولی باید این فکت را قبول کرد که این دیوانه ها هستند که این دنیا را برای ما جای راحتتری کرداند. زمانی ادیسون را دیوانه خطاب میکردند زیرا به چیزی فرار تر از دوره خود فکر میکرد و می اندیشید. ولی در نهایت تمام کسانی که او را دیوانه خطاب میکردند مردند ولی نام ادیسون همچنان در یاد ها باقی میماند.

افکار و ایده های خود را بنوسید:

یکی دیگر از روش هایی که خلاقیت شما را افزایش میدهد، ثبت ایده های نو در یک برگه است. این روش چنید مزیت دارد. نوشتن در درجه اول طرز تفکر شما را بهبود میبخشد و به شما این اجازه را میدهد که روی مشکلات و … های ایده خود بیشتر متمرکز شوید . هنگامی که شما عمیق تر به موضوع مینگرید، ایده های نو در ذهن شما متولد میشود.

سخن پایانی:

ما در این مقاله قصد داشتیم شما را با ویزگی های افراد خلاق، مزایای داشتم خلاقیت و راهکار هایی برای فعال کردن خلاقیت در ذهن آشنا کنیم .از این که مارا همراهی کردید صیمیمانه سپاس گذاریم...